Spis treści
- Główne nurty psychoterapii na przestrzeni czasu
- Dobry psychoterapeuta w Białymstoku – co uznajemy za najważniejsze?
- Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Psychoterapia rozwija się od ponad 100 lat. Początkowo narodziła się psychoanaliza i przez kilka dziesięcioleci dominowała na tym polu. Później tworzono inne kierunki zgodne z nowym spojrzeniem na funkcjonowanie człowieka. Rzadko były one ze sobą niezgodne, a raczej się uzupełniały, wnosiły nowe spojrzenie.
Niewątpliwie miały na to wpływ również przemiany społeczne. Należy jednak zauważyć, że współczesny psychoterapeuta zajmuje się właściwie spuścizną tych wszystkich, ponad 100-letnich dokonań. Choć czasem reprezentuje jeden nurt, czerpie też z innych. Można się krótko przyjrzeć tym dokonaniom.
Główne nurty psychoterapii na przestrzeni czasu
Pomijając profesjonalne i skomplikowane rozumienie wielu teorii rozwoju człowieka, a także zaburzeń, i prezentując szkoły psychoterapii w sposób przystępny, należy zwrócić uwagę na to, że:
- psychoanaliza rozumiała trudności emocjonalne jako wynikające ze starcia pomiędzy potrzebami biologicznymi, a utrzymywaniem w ryzach niektórych pragnień przez wzgląd na zakazy i nakazy społeczne; wstępnie teoria kładła nacisk na te aspekty i twierdzono w niej, że m.in. wysiłek, jaki człowiek musi wkładać w walkę z pierwotnymi impulsami prowadzi często do nerwicy – psychoanaliza była więc wbrew opiniom osób, które jej nie rozumieją, teorią prezentującą człowieka w bardzo humanistyczny sposób, czyniąc z niego „ofiarę” pierwotnych impulsów, która jednak walczy z nimi choćby poprzez sztukę (tj. sublimuje wiele biologicznych potrzeb);
- teoria psychodynamiczna – jest, jeśli można tak powiedzieć, nowoczesną psychoanalizą; w tej teorii uznaje się, że największe znaczenie ma relacja rodziców z dzieckiem, a szczególnie matki, jest ona matrycą wszelkich innych kontaktów z ludźmi w dorosłym życiu i łatwo to zrozumieć posługując się przykładem – jeśli nie ufa się osobie najbliższej, trudno zaufać komukolwiek innemu;
- teorie humanistyczne widzą w człowieku jednostkę mającą nieograniczone możliwości rozwoju i jeśli posłużyć się analogią, podejście to można porównać z naszą wiedzą o mózgu i tym, iż wykorzystujemy jego niewielką część; teoria humanistyczna w tym względzie przekłada się na pracę psychoterapeuty, który przede wszystkim stara się odnaleźć i ukazać Pacjentowi jego atuty, często nieznane wcześniej, a także pomaga je rozwijać;
- teorie systemowe stworzone zostały głównie do pomocy rodzinom; uznaje się w nich, że grupa osób wzajemnie na siebie wpływa, tworząc pewien charakterystyczny system, a gdy pojawią się w nim problemy, np. konflikty, poprzez zmianę systemu można wpłynąć na ich eskalację lub redukcję;
- teoria poznawczo-behawioralna – a niegdyś tylko behawioralna, to silnie osadzone w badaniach laboratoryjnych podejście skupione na uczeniu się (fachowo warunkowaniu); tezy te już dzisiaj są bardzo różnorodne, lecz wspólnym mianownikiem jest tu fakt, iż jeśli można się czegoś nauczyć, można się też tego oduczyć – stąd teoria ta i jej techniki dominują w leczeniu uzależnień.
Powyższe teorie nie są wszystkimi, jakie powstały; poza niewymienionymi istnieją też takie, które starają się integrować dokonania różnych podejść – nazywa się je integracyjnymi. Wymienione nurty są jednak głównymi, a psychoterapeuta w nich pracujący raczej się na nich skupia. Poniżej przedstawimy opinię, która wywodzi się z naszej poradni Optima w Białymstoku, o tym, jak powinien pracować psychoterapeuta uzależnień – tj. jaki model uznaliśmy dla siebie za optymalny.
Dobry psychoterapeuta w Białymstoku – co uznajemy za najważniejsze?
Zgodnie ze starymi tradycjami, w poradni Optima w Białymstoku uznajemy, że psychoterapeuta powinien być wykształcony w nurcie poznawczo-behawioralnym. Nie optujemy za stosowaniem metod integracyjnych, lecz uznajemy, że znajomość i stosowanie technik pochodzących z innych szkół jest bardzo ważna. Pojawia się tu pozorny konflikt, który należy wyjaśnić. Psychoterapeuta integracyjny oznacza osobę, która ukończyła szkolenie łączące różne podejścia w pracy terapeutycznej, czyli uprawia tzw. eklektyzm.
Natomiast terapeuta, który ukończył określoną szkołę spośród wymienionych, ale też zna inne techniki i czasem je stosuje, już psychoterapeutą integracyjnym nie jest. Dlatego też stosujemy różne techniki, lecz nie jesteśmy zorientowani eklektycznie. Uznajemy za podstawową metodę leczenia uzależnień terapię poznawczo-behawioralną, którą psychoterapeuta jedynie może czasem wzbogacać swoimi dodatkowymi kompetencjami i wiedzą.
Warto przeczytać: Czym jest terapia DDA?
Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Jakie są główne nurty psychoterapii?
Główne nurty psychoterapii to psychoanaliza, teoria psychodynamiczna, teorie humanistyczne, systemowe oraz poznawczo-behawioralne. Każdy z nich wnosi unikalne spojrzenie na funkcjonowanie człowieka i metody leczenia.
Czym charakteryzuje się psychoanaliza?
Psychoanaliza postrzega trudności emocjonalne jako wynik konfliktu między biologicznymi potrzebami a społecznymi ograniczeniami. Podkreśla rolę nieświadomych procesów i wczesnych doświadczeń w rozwoju człowieka.
Jakie znaczenie ma teoria psychodynamiczna?
Teoria psychodynamiczna, będąca nowoczesną formą psychoanalizy, koncentruje się na relacjach z wczesnego dzieciństwa, zwłaszcza na relacji z matką, i ich wpływie na dalsze interakcje społeczne.
Co wyróżnia teorie humanistyczne?
Teorie humanistyczne akcentują nieograniczone możliwości rozwoju człowieka, podkreślając indywidualne atuty i potencjał do samorealizacji.
Jakie podejście jest preferowane przez psychoterapeutów w Białymstoku?
W Białymstoku psychoterapeuci preferują terapię poznawczo-behawioralną, uznając ją za podstawową metodę leczenia uzależnień, choć są otwarci na wzbogacanie swojej praktyki o techniki z innych szkół.