W wąskim rozumieniu odwyk alkoholowy uznany jest za przerwanie ciągu picia. Szersze spojrzenie przyjmuje towarzyszące mu utrzymywanie trzeźwości. W świadomości Pacjentów, w większym stopniu, jest to jednak zaprzestanie picia, lecz wraz z podjęciem takich działań, by powstrzymać je w przyszłości – czyli odwyknąć od picia.

W związku z tym, że odwyk jest pojęciem nieścisłym, poniżej skupimy się na prezentacji jego podstawowej formy, z którą powszechnie jest kojarzony, a wpływ na to ma również uzależnienie od narkotyków, tj. na ograniczonym czasowo okresie, który pomaga czy wręcz służy temu, by przestać pić lub brać.

Odwyk alkoholowy – przebieg i czas trwania

W dawnym modelu leczenia uzależnień odwyk niemal zawsze polegał na wyjazdowym pobycie w stacjonarnym ośrodku całodobowym. Zazwyczaj trwał od kilkunastu dni do kilku tygodni (w przypadku uzależnienia od alkoholu). Aktualnie, w przypadku uzależnienia od alkoholu, nie ma sztywnych ram jego czasu trwania, lecz w pewnym stopniu reguluje tę kwestię NFZ, który uznał, że leczenie odwykowe stacjonarne nie może trwać krócej niż 7 dni.

Zalety pobytu w ośrodku całodobowym można podsumować następująco:

•  pacjent poddany jest odtruciu alkoholowemu – jest to zależne od jego stanu, lecz wielu Pacjentów decyduje się na odwyk alkoholowy stacjonarny po długim ciągu picia, który w ten sposób chcą przerwać; wówczas stosuje się sprawdzone metody oczyszczania organizmu z toksyn oraz przywracania równowagi psychofizycznej,
•  odtrucie alkoholowe może zostać wsparte farmakologicznie – nierzadko, gdy odwyk prowadzony jest w ośrodku po długim piciu, a także u Pacjentów, którzy są fizycznie i psychicznie zniszczeni przez uzależnienie; odtruciu towarzyszą leki, które pomagają w odzyskaniu równowagi w obu tych sferach,
•  poddany zostaje terapii uzależnień indywidualnej i grupowej – są to podstawowe metody leczenia uzależnień, które wdraża się w większości ośrodków całodobowych; w trakcie trwania terapii stacjonarnej terapia uzależnień jest zintensyfikowana, a zależnie od etapu leczenia, w którym znajduje się Pacjent (wstępny lub pogłębiony) kładzie się nacisk albo na motywowanie do podjęcia terapii, albo na rozwiązanie obecnych w życiu kryzysów.

Odwyk alkoholowy ma prowadzić nie tylko do przerwania ciągu picia oraz podjęcia terapii uzależnień. Bez względu na jego czas trwania i stan Pacjenta zawsze ma uświadamiać w zakresie działań, które będą miały prozdrowotny charakter.

Odwyk alkoholowy ambulatoryjny

O ile jednak niegdyś dostępny był tylko odwyk całodobowy, obecnie prowadzi się go w poradniach leczenia uzależnień – w Białymstoku przykładem jest Optima. Zależnie od warunków życiowych, dla części Pacjentów korzystne jest w tym czasie nie opuszczanie domu. Mogą oni wówczas skorzystać z tych samych udogodnień, które oferują ośrodki całodobowe.

W przypadku rozpoczęcia odwyku ambulatoryjnego po badaniach lekarskich Pacjent podlega odtruciu alkoholowemu. Prowadzone jest ono z wykorzystaniem nowoczesnych, sprawdzonych środków odtruwających. W międzyczasie, podobnie jak w ośrodku całodobowym, jego stan psychofizyczny może zostać wyrównany dzięki farmakoterapii.

Ponadto poddany zostaje rutynowym czynnościom leczniczym w postaci psychoterapii indywidualnej i grupowej. Przy czym sesje terapeutyczne w niczym nie odbiegają od przeprowadzanych na odwyku wyjazdowym – są odpowiednio zintensyfikowane i w zależności od potrzeby prowadzone nawet codziennie.

Aktualnie Pacjent ma więc wybór, którego kiedyś nie miał. Może wybrać odwyk alkoholowy w ośrodku całodobowym, do którego będzie musiał wyjechać, lub podjąć go w miejscu swojego zamieszkania jeśli nie ma innej możliwości lub z punktu widzenia wychodzenia z ciągu alkoholowego jest to dla niego korzystne – np. nie jest pozbawiony w tym czasie wsparcia osób bliskich.