Spis treści
- 11 sygnałów ostrzegawczych o istnieniu problemu z piciem alkoholu
- Niezbędna pomoc psychoterapeuty w leczeniu uzależnień
- Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
W klasyfikacji zaburzeń i chorób psychicznych wyróżnia się dwie jednostki chorobowe, które kwalifikują się do leczenia uzależnień – nadużywanie szkodliwe oraz uzależnienie od alkoholu. Najogólniej rzec biorąc, w pierwszym przypadku chodzi o częste picie pomimo wiedzy o jego szkodliwości, w drugim o przymus picia.
Jednak w obu przypadkach może istnieć przekonanie osoby nadużywającej alkoholu o tym, iż żaden problem nie istnieje. Składa się na to wiele czynników, wśród których decydujące są patologiczne mechanizmy obronne charakterystyczne dla choroby alkoholowej. Warto się więc przyjrzeć, kiedy ów problem istnieje, nawet jeśli w subiektywnym odczuciu osoby pijącej jest inaczej.
11 sygnałów ostrzegających o istnieniu problemu z piciem alkoholu
Alkoholizm i picie szkodliwe to stany zdradliwe. Przez wiele lat mogą się rozwijać, podczas gdy w tym samym czasie są bagatelizowane. Szczególne zagrożenie niesie to w przypadku osób wysoko funkcjonujących, które wypełniają wszystkie obowiązki rodzinne i zawodowe, dobrze zarabiają, są w pełni zadowolone z życia, uznają więc, że picie im nie szkodzi.
Doświadczenie wynikające z leczenia choroby alkoholowej wnosi jednak, że nie istnieje bezpieczne picie, a szczególnie wtedy gdy wiele czynników, jak wymienione powyżej, może zacierać jego negatywne skutki. Wtedy należy zwrócić uwagę na pewne zachowania, szczególnie jeśli pojawia się ich kilka, które wskazują na to, że alkohol zaczął odgrywać w życiu nieobecną wcześniej rolę.
Należą do nich:
- Bagatelizowanie wpływu alkoholu na własne życie – jest to najczęściej skojarzone z umniejszaniem i/lub zaprzeczaniem jego wpływu na różne wydarzenia, np.: kłótnię z bliską osobą, przy jednoczesnym tłumaczeniu, że ilość alkoholu była zbyt mała, by miała na to wpływ. Jeśli sytuacje tego typu się nawarstwiają, a stale towarzyszy im zaprzeczenie związku z piciem, może to wskazywać na problem alkoholowy.
- Uzasadnianie picia różnymi okolicznościami, jak: było gorąco, znajomi zachęcali, była przecież impreza etc., jeśli towarzyszy temu częste upijanie się. Jest to tzw. racjonalizacja picia i jest ona diagnostyczna.
- Obietnice składane sobie i innym o tym, że zaprzestanie się pić. W tle wskazują one na rozwijający się problem, który m.in. jest zauważany przez najbliższe otoczenie.
- Trudności z przerwaniem picia. Podobnie jak w poprzednim punkcie, coraz częściej pojawiające się trudności w powiedzeniu sobie „dość”, co również skojarzone jest z częstym upijaniem się.
- Ukrywanie picia przed bliskimi. Znaczący element rozwijającego się uzależnienia, w którym osoba nadużywająca alkoholu zaczyna zauważać problem, lecz nie potrafi przestać pić, a „woli” ukrywać ten fakt przed najbliższymi. Towarzyszy temu często chowanie alkoholu w różnym, tylko sobie znanych miejscach.
- Traktowanie alkoholu jako środka wspierającego. W różnych stresujących i/lub zadaniowych sytuacjach, picie, by nabrać animuszu lub lepiej sobie poradzić z wyzwaniem, wskazuje co najmniej na jego doniosłe dla życia jednostki znaczenie.
- Cykliczne picie w celu zrelaksowania się, które ma postać nagrody za wykonywanie zwykłych, codziennych obowiązków.
- Picie z wielu powodów, które skojarzone są ze stanem emocjonalnym. Picie, by: lepiej zasnąć, zrelaksować się, wyciszyć, pozbyć napięcia wewnętrznego – oraz we wszelkich innych sytuacjach w kontekście traktowania alkoholu jako remedium.
- Twierdzenie, że bez alkoholu nie ma dobrej zabawy oraz hołdowanie tej tezie w praktyce.
- Zastępowanie alkoholu czymś innym, np. twierdząc, że trzeba sobie zrobić przerwę by podbudować zdrowie – by w chwili osiągnięcia równowagi móc znowu pić. Zyskuje się dzięki temu pozorne poczucie kontroli.
- Zaniedbywanie obowiązków, nawet w nieszkodliwej postaci, odkładania czegoś na później – by się napić.
Powyższe sygnały należy traktować poważnie, szczególnie gdy występuje kilka z nich.
Niezbędna pomoc psychoterapeuty w leczeniu uzależnień
Wystąpienie kilku z powyżej opisanych wskazówek powinno skłaniać do udania się na konsultację w poradni leczenia uzależnień. Zazwyczaj ma to miejsce, gdy osobę zagrożoną skonfrontują z nadużywaniem alkoholu bliscy. Nie są to jednak sytuacje rutynowe. Wspomniane już mechanizmy obronne (alkoholowe) sprawiają, że problem szkodliwego picia oraz uzależnienia nierzadko przez wiele lat nie prowadzi do podjęcia psychoterapii.
Decydujące znaczenie może mieć wówczas postawa rodziny osoby zagrożonej i choroby wtórne do wieloletniego nadużywania alkoholu. W takim wypadku jej członkowie również mogą skontaktować się aby zasięgnąć opinii w wybranym ośrodku leczenia uzależnień.
Warto przeczytać: Pozalecznicze formy pomocy w uzależnieniu od alkoholu
Najpopularniejsze pytania i odpowiedzi
Jak rozpoznać sygnały ostrzegawcze nadużycia alkoholu?
Sygnały ostrzegawcze mogą obejmować bagatelizowanie wpływu alkoholu na życie, uzasadnianie picia różnymi okolicznościami, obietnice zaprzestania picia, trudności z przerwaniem picia, ukrywanie picia przed bliskimi, i inne zachowania wskazujące na to, że alkohol zaczął odgrywać w życiu osobisty nieobecną wcześniej rolę.
Dlaczego warto zgłosić się po pomoc psychoterapeutyczną?
Pomoc psychoterapeutyczna jest kluczowa w przypadku rozpoznania kilku sygnałów ostrzegawczych. Profesjonalna pomoc może wesprzeć w przezwyciężeniu uzależnienia i rozpoczęciu zdrowszego trybu życia.
Jakie zachowania wskazują na problem z alkoholem?
Zachowania takie jak ukrywanie picia, picie jako sposób na radzenie sobie ze stresem, zaniedbywanie obowiązków na rzecz picia, mogą wskazywać na problem z alkoholem.
Kiedy należy zgłosić się do poradni leczenia uzależnień?
Należy zwrócić się o pomoc, gdy zauważa się u siebie lub bliskich kilka sygnałów ostrzegawczych, szczególnie gdy wpływają one negatywnie na codzienne funkcjonowanie.
Jak wsparcie bliskich może pomóc w leczeniu uzależnienia?
Wsparcie bliskich jest nieocenione w procesie leczenia. Pomoc w zrozumieniu problemu, motywacja do podjęcia terapii i utrzymywanie zdrowych nawyków mogą znacząco przyczynić się do sukcesu terapeutycznego.